Tekorten. Ze zijn hier aan de orde van de dag. Water, bepaald voedsel, electiciteit en nu vooral brandstof na de boycot vanuit India, zijn schaars. De gemiddelde Nepalees is blij wanneer de op sprokkelhout vuurtje bereide Dal Bath weer op tafel staat. Over liever gezegd op de grond, tafel is niet nodig. “Dal Bath power 24 hour”, meer heeft een mens niet nodig. Rond brunchtijd wordt met de rechterhand de witte rijst en enigszins waterige linzensoep met daarnaast wat curry, groenten en pickels naar binnen geschoven. Ja, let op, rechts, want de linkerhand is voor intiemere delen en wordt niet door anderen aangeraakt. Logisch, want samen met water fungeert deze hand ondermeer als toiletpapier…

Toiletpapier zie je hier trouwens wel soms terug als servetje in de eetcafétjes. En ja, buiten dat de rioleringen niet geschikt zijn voor toiletpapier, en de gemiddelde Nepalees het ‘vies’ vindt om dit te gebruiken in het kleine kamertje, is ook papier schaars. Vooral scholen kampen met dit te kort, net als potloden en speelgoed. Alhoewel dat laatste voor de meeste kinderen geen probleem is, want spelen kun je met de simpelste voorwerpen, dat zijn wij in het westen wel een beetje vergeten. Dus een frame van een fotolijstje wordt een vrachtwagen, een steentje een vliegtuig en van riet vlecht je gewoon een voetbal. Creativiteit ten top.

Maar voordat er school of werk gegaan wordt is er al uren bedrijvigheid. Met het opgaan van de zon komt iedereen thuis al in beweging. Vuur wordt aangemaakt, keteltjes opgezet en de goden & godinnen ‘wakker’ gebeld, vaak in mini tempeltjes in eigen huis, speciale stenen op straat of één van de vele tempels in de straten. De geur van wierrook en de hoge tonen van de belletjes geven rechtstreeks contact met deze boven machtigen, zodat offers en gebeden kunnen worden ontvangen. Het grootste gedeelte van de bevolking is Hindoe, een klein deel maar boeddhist. Vanuit die tempels klinkt gechant, ritmisch getrommel en soms zelfs gehuil als wolven. De dag kan weer beginnen; zelfrealisatie en de soms zo harde werkelijkheid wordt weer wakker geschut.

Maar ook al zijn de zorgen soms groot, vrolijkheid, gelach en vriendelijkheid wordt hier ruimschoots getoond. En tegelijkertijd is heeft de meer naïviteit van zuid-oost Azië plaats gemaakt voor ondeugendheid, want wat is er leuker dan een toerist de verkeerde kant opsturen… leedvermaak, maar ook zelfspot verzacht de omstandigheden. Het hele scala aan emoties en gevoelens wordt hier met meer gemak getoond, behalve de liefde voor de echtgeno(o)t(e). De innig verstrengelde mannen en hand in hand lopende vrouwen zou door ons gemakkelijk geïnterpreteerd worden als uiting van homoseksualiteit, maar hier betreft het doorgaans vriendschappelijke affectie. Aanraking tussen man en vrouw gebeurd achter gesloten deuren, waarbij de liefde soms nog moet groeien, want huwelijken zijn meestal nog steeds gearrangeerd. Voor de westerling een ongelooflijk lastig te accepteren gegeven, net als de zichtbaar grote verschillen tussen de kasten hiërarchie. Toch zie en hoor ik hierin ook veel geluk en liefde. Acceptatie van deze diepgewortelde levenshouding is daarin het sleutelwoord. Een bewonderingswaardige capaciteit.

Naast de drukte in de straten van de steden, met meer decibel dan goed voor een mens is, is de natuur adembenemend. Met het Himalaya gebergte als letterlijk en figuurlijk hoogtepunt. Onderweg naar de top heeft elk dorpje zijn eigen prachtig uitzicht, als een schilderij wat continu verandert. Juichende, om snoepjes vragende kinderen en als gids voorgaande honden maken de reis levendig. Maar hoog op de berg is het stil en koud. Zo stil dat ik als vanzelf in meditatie ‘zak’ en dan toch eindelijk de diepe stilte in mijzelf hervindt en de kou niet meer voel.

Ik ben thuis. Waar dan ook.

PS Dankbaar kijk ik terug op deze drie maanden. Zoveel ontmoetingen, ervaringen, natuur en cultuur. Ik heb het allemaal mogen beleven. Nog meer dan ooit zie ik dat hoe meer ‘risico’ ik neem, hoe meer ik terug ontvang…. Ik voel me een bijzonder rijk mens!

Dank voor het lezen van mijn reisblog(s). Ik zal verder schrijven over mijn ervaringen en inzichten via mijn eigen website www.steljevoor.nu